Każdy człowiek spotkał się z terminem odszkodowania, jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę jakie jest jego znaczenie. Jest pojęciem stosowanym sytuacjach wymagających uzyskiwania rekompensat osobom ponoszącym szkody w wyniku różnego rodzaju wypadków. Podpowiada, co tak naprawdę i oznacza i jakie są jego rodzaje.
Odszkodowanie – definicja
Najprościej rzecz ujmując, odszkodowanie jest to rodzaj świadczenia, które może być wypłacane osobom i podmiotom, którym zostały wyrządzone szkody. Przykładowo, może być wypłacane za rozwiązanie umowy o prace lub za poniesione straty materialne. Osoba poszkodowana może dochodzić należnego odszkodowania od podmiotu, który naruszył jej chronione dobra albo interesy. Odszkodowanie bywa mylone z zadośćuczynieniem, jednak są to terminy o innym znaczeniu. Ten drugi odnosi się rekompensowania strat niemajątkowych, na przykład cierpienia po utracie członka najbliższej rodziny lub ból psychiczny będący następstwem różnego rodzaju wypadków. Odszkodowania dotyczą strat majątkowych stanowiących uszczerbek w stanie posiadania osób, które się o nie ubiegają.
Co jest celem odszkodowania?
Podstawowym celem odszkodowania jest zrekompensowanie strat majątkowych osób poszkodowanych. Powinny one wracać do stanu majątkowego, w którym się znajdowały przed poniesieniem danej szkody, na przykład uszkodzenia samochodu. Istnieje też odszkodowanie karne, które jest przyznawane na skutek bezprawnego zachowania. Należy zaznaczyć, że otrzymanie legalnego odszkodowania jest możliwe dopiero w momencie, w którym poniesiona szkoda zostaje uznana za wartą finansowego zadośćuczynienia. Jego wysokość musi być adekwatna do rozmiaru takiej szkody. Warto dodać, że istnieją dwa rodzaje odpowiedzialności odszkodowawczej, deliktowa oraz kontraktowa. Ta pierwsza stanowi rezultat działań niezgodnych z powszechnie uznanymi zasadami. Odpowiedzialność kontraktowa z niewywiązywanie się jednej ze stron umowy z zawartych w niej ustaleń. Przykładowo, może to być nienależyte wypełnianie zobowiązań pracodawcy wobec pracowników.
Rodzaje odszkodowań
Według polskiego prawa, wyróżnia się trzy główne rodzaje odszkodowań:
- wyrównawcze – ma na celu odzyskanie środków utraconych przez poszkodowanego w wyniku bezprawnych działań osoby pozwanej.
- za straty moralne – ich celem nie jest rekompensata krzywd, lecz ukaranie osoby pozwanej za jej nieprawidłowe zachowanie.
- nominalne – stosunkowo niewielkie sumy, przyznawane w przypadku naruszenia praw osoby poszkodowanej, która nie odniosła znaczących strat materialnych.
W przypadku występowania szkód majątkowych odpowiedzialność jest zasądzana w procesie sądowym. Podczas tego typu procesów wyróżnia się szkody na osobie oraz rzeczowe. Jak sama nazwa wskazuje, te pierwsze dotyczą obrażeń ciała poszkodowanego. Szkody rzeczowe odnoszą się do uszkodzenia lub zniszczenia własności osobistej. Przykładowo mogą to być dom, samochód, a nawet laptop. Warto zaznaczyć, że w niektórych przypadkach bierze się też pod uwagę sentymentalną wartość uszkodzonego przedmiotu.
